زرد شدن دندانها همواره از جمله مشکلات متداول دندانها به‌حساب می‌آید که تقریباً تمامی افراد جامعه دیر یا زود با آن مواجه می‌شوند. این مسئله می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد که از جمله آن‌ها میتوان به جرم گرفتن دندانها، نوع رژیم غذایی و غذاهای رنگی، مصرف برخی از نوشیدنی‌ها و زرد شدن دندان، فلوروزیس دندان، مصرف برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها، نازک شدن مینای دندان و… اشاره کرد. علت‌یابی مشکل زرد شدن دندانها می‌تواند سرنخی برای شما برای درمان آن و جلوگیری از زرد شدن مجدد دندانها باشد.
دلایل زرد شدن دندان ها
زرد شدن دندانها امکان دارد در پی علل خارجی اتفاق افتد یا اینکه فاکتورهای درونی منجر به زرد شدن دندانها شود. پیش از اینکه اقدام به درمان سردی دندانها کنید، ابتدا می‌بایست این مسئله را ریشه‌یابی نمایید تا بتوانید در کنار درمان، مانع از زردتر شدن دندان‌های خود شوید. زمانی که دندان‌های شخص دچار زردی، تیرگی یا حتی لکه می‌شود، دیگر زیبایی گذشته را ندارند و جلوه بدی به خود می‌گیرند. از جمله علل مهم زرد شدن دندانها میتوان به جرم روی دندانها، ارتودنسی دندان، ژنتیک، ضعف مینای دندان، بالا رفتن سن، استعمال دخانیات، خوردن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های حاوی رنگدانه، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، فلوروزیس دندان، وارد شدن ضربه به دندانها و دندان قروچه اشاره کرد.
جرم گرفتن دندان ها
جرم گرفتن دندانها به‌عنوان نخستین علت زرد شدن آن‌ها شناخته می‌شود. زمانی که بهداشت دهان و دندان ضعیف باشد، شاهد چسبیدن لکه‌ها به پلاک دندان هستیم. در صورتی که پاکسازی پلاک‌ها به‌واسطه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم صورت نگیرد، تغییر رنگ دندانها با گذشت زمان بیشتر می‌شود و زردی دندان را به‌وجود می‌آورد. شما با انجام جرم‌گیری دندان میتوانید این مسئله را به‌راحتی رفع نمایید.
رژیم غذایی و غذاهای رنگی
از دیگر علل زردی دندان میتوان به نوع رژیم غذایی و استفاده از غذاهای رنگی اشاره کرد. زمانی که شما از غذاهای رنگی همچون توت‌ها یا سس سویا استفاده می‌کنید، دندان شما دچار زردی می‌شود. همچنین با استفاده از بعضی غذاها همچون سبزیجات و میوه‌هایی من جمله سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، سس پاستا، ادویه کاری و… امکان دارد دندانها دچار تغییر رنگ شوند. این ترکیبات دارای رنگدانه‌هایی بوده که به مینای دندان اتصال می‌یابند و موجب لکه‌‌دار شدن سطح آن می‌شوند. زمانی که شما سالاد سالم با سس سرکه بالزامیک مصرف می‌کنید، امکان دارد متوجه رنگ نامناسب دندان‌های خود شوید.
مصرف برخی از نوشیدنی ها و زرد شدن دندان
مصرف نوشیدنی‌ها با توجه به ترکیبات به‌کار رفته در آن‌ها می‌تواند زردی دندانها را در پی داشته باشد. نوشیدنی‌های رنگ‌دار همچون قهوه، چای، کولا، نوشیدنی‌های الکلی و… امکان دارد موجب ایجاد لکه‌هایی روی دندان شود که با گذشت زمان موجب تغییر رنگ دندانها می‌شود. البته این مسئله به این معنا نبوده که استفاده از نوشیدنی‌ها همواره ممنوع است، بلکه زیاده‌روی در آن‌ها بوده که توصیه نمی‌شود و پس از مصرف نیز رعایت بهداشت دهان و دندان ضرورت دارد.
فلوروزیس دندان
زمانی که فلوروزیس به اندازه مصرف می‌شود، فلوراید را میتوان روشی عالی دانست که به کمک آن، میتوان از دندان‌های شخص در مواجه با پوسیدگی مراقبت کرد. با این وجود، اشخاصی که در زمان کودکی سطوح زیادی از فلوراید را دریافت کرده‌اند، امکان دارد به فلوروزیس دندان ابتلا پیدا کنند. فلوروزیس دندان اشاره به وضعیتی داشته که در طی آن، لکههای سفید، زرد یا قهوه‌ای روی مینای دندان شما ایجاد می‌گردد. از جمله اصلی‌ترین منابع فلوراید میتوان به آب فلوراید، خمیردندان فلوراید و قرص‌ها و درمان‌های فلوراید اشاره کرد.
مصرف برخی از آنتی بیوتیک ها
از دیگر فاکتورهای اثرگذار بر زردی دندانها میتوان به مصرف بعضی از داروها و به‌ویژه آنتی بیوتیک‌ها اشاره داشت. آنتی‌بیوتیک‌هایی همچون تتراسایکلین، داکسی‌سایکلین و… امکان دارد، رنگ دندانها را تغییر دهد. از دیگر دلایل زرد شدن دندانها میتوان به مصرف داروهایی همانند آنتی‌هیستامین‌ها همچون بنادریل و داروهای ضد روان‌پریشی یا داروهای فشارخون بالا اشاره کرد.
ژنتیک
ژنتیک خود به تنهایی از جمله علل مهم تغییر رنگ دندان محسوب می‌شود و میتوان آن را یکی از دلایل زردی دندان نیز دانست. رنگ طبیعی دندان، روشنایی و شفافیت دندان در اشخاص متفات یکسان نبوده و در بعضی مواقع، شاهد تغییر رنگ دندانها در یکی از والدین هستیم. در صورتی که متوجه زردی دندان یکی از والدین خود شدید، امکان دارد دندان‌های شما نیز به همین رنگ دیده شود.
نازک شدن مینای دندان
نازک‌تر شدن مینای دندان می‌تواند زردی دندان را در پی داشته باشد. هنگامی که مینای دندان ضخامت کمی دارد و عاج زیرین آن قابل مشاهده است، دندانها جلوه‌ای زرد رنگ به خود می‌گیرند. عاج در واقع اشاره به ماده‌ای زرد رنگ متمایل به قهوه‌ای در درون دندانها داشته که زیر مینای دندان قرار می‌گیرد و معمولاً وظیفه زردی دندان را برعهده دارد. زمانی که مینای دندان ضخیم باشد، قادر به پوشاندن عاج است. جدای از این مسئله، هنگامی که مینای دندان به علت جویدن و بودن در معرض اسیدهای غذا و نوشیدنی آسیب می‌بیند یا اینکه سن افراد افزایش پیدا می‌کند، شاهد زردی دندانها هستیم. بیشتر دندانها وقتی مینای آن نازک می‌شود، رو به زردی می‌روند؛ اما بعضی از آن‌ها هنگامی که با لکههای غذایی ماندگار ترکیب می‌گردند، سایه‌ای مایل به خاکستری ایجاد می‌کنند.
دندان قروچه یا براکسیم
دندان قروچه به عنوان یک عادت ناخودآگاه شناخته می‌شود که بعضی از از اشخاص زمانی که به استرس دچار می‌گردند، با آن مواجه می‌شوند. این مسئله به‌ویژه در زمان خواب دیده می‌شود. همچنین از آن به‌عنوان براکسیم یاد می‌شود. فرقی ندارد که براکسیم به چه علت رخ داده است، به هرحال این مسئله یک تهدید برای مینای دندان محسوب می‌شود و می‌تواند موجب ترک‌خوردگی و زردی دندان شود؛ بنابراین، براکسیم یکی از علل زرد شدن دندان محسوب می‌شود.
استعمال دخانیات
نیکوتینی که در سیگار وجود دارد، تنها منجر به ایجاد اعتیاد ناسالم نمی‌شود و با وجود آن، شاهد ایجاد لکههای سطحی مایل به زرد یا قهوه‌ای روی دندانها هستیم. براساس تحقیقات انجام گرفته شده، تغییر رنگ دندانها در بین اشخاصی که عادت به سیگار کشیدن دارند به‌نسبت اشخاصی که هرگز اقدام به کشیدن سیگار نمی‌کنند، رایج‌تر به‌نظر می‌رسد؛ از این رو، سیگار و دیگر دخانیات به‌عنوان مهم‌ترین دلایل زردی دندانها شناخته می‌شود.
افزایش سن
بالا رفتن سن و سالخوردگی از جمله علل اجتناب‌ناپذیر زرد شدن دندانها محسوب می‌شود. زمانی که سن افراد افزایش پیدا می‌کند، شاهد از بین رفتن لایه خارجی مینای دندان هستیم و در این وضعیت، رنگ طبیعی عاج مشهود می‌گردد؛ بنابراین با توجه به رنگ زرد عاج، افزایش سن نیز می‌تواند یکی از دلایل زرد شدن دندانها باشد.
علت زرد شدن دندان بعد از ارتودنسی
ارتودنسی به‌عنوان یک درمان عالی جهت منظم کردن دندان‌های نامنظم توصیه می‌شود. زمانی که دستگاه‌های ارتودنسی ثابت و متحرک به دندان اتصال می‌یابد، سخت‌تر میتوان به بهداشت دهان و دندان رسیدگی کرد. در صورتی که بهداشت دهان و دندان به‌خوبی رعایت نشود، با گذشت زمان شاهد تغییر رنگ دندانها هستیم؛ بنابراین، ارتودنسی دندان می‌تواند زردی دندان را در پی داشته باشد.
چگونه زردی دندان را از بین ببریم؟
امروزه روش‌های متعددی وجود دارد که با انجام آن‌ها شما میتوانید زردی دندان‌های خود را برطرف نمایید. این شیوه‌ها می‌تواند خانگی باشد یا در مطب دندانپزشکی انجام شود. از جمله راه‌های درمان زردی دندان میتوان به انجام بلیچینگ در کلینیک، استفاده از خمیر دندان سفیدکننده، قلم و ژل سفیدکننده و درمان آن در منزل اشاره کرد. هریک از این موارد، مزایا و معایب به‌خصوصی داشته و شما می‌بایست برحسب آن، روش درمانی خود را انتخاب نمایید.
بلیچینگ در کلینیک دندانپزشکی
در این روش پس از مراجعه به کلینیک دندانپزشکی، دندانپزشک از ژلهای سفیدکننده با غلظت بالا استفاده می‌کند. این ژل دارای هیدروژن پراکسید یا کاربامید پراکسید بوده و روی دندانها گذاشته می‌شود. معمولاً فعال‌سازی این ژل‌ها با نور یا لیزر اتفاق می‌افتد تا به پروسه سفید کردن دندانها سرعت ببخشد. از آنجایی که در این روش، از مواد قوی‌تری استفاده می‌شود و دندانپزشک روی آن نظارت حرفه‌ای دارد، نتیجه سریع‌تر حاصل می‌شود. در این روش این امکان برای شما فراهم است که اقدام به رفع لکههای عمیق و تغییر رنگ‌های شدید نمایید. این روش غالباً طی یک یا چند جلسه مراجعه به مطب دندانپزشکی صورت می‌گیرد تا افراد شاهد گرفتن نتایج حداکثری باشند.
خمیر دندان سفید کننده
یکی از راه‌های درمانی زردی دندان را میتوان استفاده از خمیر دندان سفیدکننده دانست. این خمیردندان دارای مواد ساینده ملایم و مواد شیمیایی سفید کننده بوده که با گذر زمان موفق به رفع لکههای سطحی روی دندان می‌شود. همین مسئله موجب روشن‌تر شدن رنگ دندانها می‌شود. در صورتی که شما از خمیردندان‌های سفیدکننده به‌صورت منظم استفاده کنید، ظاهر دندانها بهبود خواهد یافت. البته نمی‌توان از خمیر دندان سفیدکننده انتظار نتایج شیوه‌های حرفه‌ای درمان زردی دندان داشت. شما با کمک این محصولات میتوانید سفیدی دندان‌های خود را حفظ نمایید و پس از بلیچینگ حرفه‌ای، توصیه می‌شود که از خمیر دندان سفیدکننده استفاده نمایید تا پس از انجام بلیچینگ، از شکل‌گیری مجدد لکه‌ها جلوگیری شود.
قلم و ژل سفید کننده
در ژل سفیدکننده، ترکیباتی همچون ژل دیده می‌شود که به کمک قلم، روی سطح دندانها قرار می‌گیرد. خشک شدن ژل‌ها به‌سرعت اتفاق می‌افتد و امکان استفاده از آن در هر موقعیتی وجود دارد. این شیوه برای افرادی کاربرد داشته که مایل هستند روشی سریع و قابل حمل جهت سفید کردن دندان‌های خود را به‌کار گیرند. قلم‌‌ها و ژلهای سفیدکننده غالباً جهت سفید کردن موقت و بهبود سریع ظاهر دندانها در موارد خاص کاربرد دارند. امکان استفاده از قلم و ژل سفیدکننده در کنار سایر روش‌های بلیچینگ وجود دارد.
درمان زردی دندان در منزل
روش‌های بسیاری در منزل وجود دارد که شما میتوانید با کمک آن‌ها زردی دندان خود را برطرف نمایید. این روش‌ها شامل سفید کردن دندانها با جوش‌شیرین، برطرف کردن زردی دندانها با روغن نارگیل، درمان زرد شدن دندانها با سرکه سیب و حذف زردی دندانها با مصرف میوه و سبزیجات می‌شود. سفید شدن دندان با جوش‌شیرین به این معنا نبوده که جوش‌شیرین مستقیم با دندان خود روبرو کنید؛ بلکه ابتدا می‌بایست یک خمیردندان خانگی بسازید که به کمک آن بتوانید زردی دندان را برطرف نمایید. برای انجام آن، شما به یک قاشق غذاخوری جوش شیرین و ۲ قاشق پراکسید هیدروژن نیاز دارید تا یک خمیر حاصل شود. دفعه بعد پس از مسواک زدن، میتوانید این خمیر را امتحان نمایید.
از جمله قدیمی‌ترین شیوه‌ها در طب سنتی شرق آسیا میتوان به سفید کردن دندانها با روغن نارگیل اشاره کرد. به علت مواد موجود در روغن، به مینای دندان آسیبی وارد نخواهد شد و این امر، منجر به سفید شدن دندانها می‌گردد. برای اینکه دندان‌های خود را با نارگیل سفید کنید، لازم بوده که یک تا دو قاشق روغن نارگیل را درون دهان خود بگذارید. سپس به مدت ۱۰ تا ۳۰ دقیقه صبر داشته باشید تا روی دندانها بماند. همچنین به ادعای یک‌سری مطالعات، سرکه سیب نیز در سفیدی دندانها نقش دارد.
جمع بندی
افراد در هر سنی امکان دارد متوجه زردی دندان شوند؛ این مسئله می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. دلایل عمده زردی دندان شامل افزایش سن، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و جرم گرفتن، نوع رژیم غذایی و غذاهای رنگی، مصرف برخی از نوشیدنی‌ها و زرد شدن دندان، فلوروزیس دندان، مصرف بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها، نازک شدن مینای دندان و… است. برای از بین بردن زردی دندان شما میتوانید به کلینیک دندانپزشکی جهت انجام بلیجینگ مراجعه نمایید یا اینکه سایر روش‌های درمانی همچون خمیر دندان سفیدکننده، قلم و ژل سفیدکننده یا روش‌های درمانی در منزل را امتحان کنید.
