اگر یک یا تعدادی از دندانهای طبیعی خود را از دست دادهاید یا از دندانهای مصنوعی خود خسته شدهاید یا حتی چهره خندان شما با وجود فضای خالی زیاد بین دندانها ظاهری ناخوشایند داشته، ایمپلنت دندان یکی از بهترین و موثرترین راه حلها برای شما بوده تا بتوانید فضای خالی بین دندانها را با دندانهای مصنوعی ثابت پر کنید. در این صورت به سبب داشتن دندانهایی با ظاهری زیبا و یکدست، اعتمادبهنفس شما افزایش یافته و مشکلات دندانی شما برطرف میشوند. ایمپلنت دندان درواقع یک پیچ از جنس تیتانیوم است که نقش ریشه دندان را ایفا میکند. کاشت دندان که همان ایمپلنت دندان نام دارد، باید توسط دندانپزشک ماهر و متخصص انجام گیرد تا هیچ مشکل و دردی را درپی نداشته باشد.
قالب گیری ایمپلنت چیست؟
قالبگیری یکی از مراحل مهم و اساسی در ایمپلنت دندان بهشمار میرود. وضعیت دندان، لثه و فک براساس ابعاد، اندازه و نحوه قرارگیری نسبت به دندانهای کناری مورد بررسی قرار گرفته و سپس قالبگیری انجام میگیرد. تفاوت بین دندانهای طبیعی و دندانی که توسط ایمپلنت ساخته میشود، در نبود رباط پریودنتال است که به آن PDL نیز میگویند. این رباط که از جنس فیبر بوده، در دندانهای طبیعی وجود دارد و دندان را به فک متصل میکند. به علت نبود این رباط هنگام قرارگیری ایمپلنت، میبایست بین دندانهای کناری و فضای اطراف آن حتی قوس دندان، تناسب برقرار شود؛ در غیر این صورت بر اثر فشار روی استخوان فک، استخوان کرستال تحلیل خواهد رفت.
به همین دلیل قالبگیری باید با نهایت دقت و توسط افراد متخصص انجام گیرد. در این مرحله بسیار مهم وضعیت ظاهری دندان مورد بررسی قرار گرفته و دنداپزشک میتواند اقدام به قالبگیری نماید. لازم به ذکر است که بین 2 تا 10 دقیقه به طول میانجامد تا قالبگیری صورت پذیرد.
ضرورت قالب گیری ایمپلنت
فرآیند قالبگیری یکی از اصلیترین مراحل در کاشت ایمپلنت دندان است. در این مرحله نحوه قرارگیری درست ایمپلنت مشخص شده و به همراه تمام اطلاعاتی که در مورد وضعیت آن وجود دارند برای ساخت قالب به لابراتوار دندانپزشکی فرستاده میشود. اجزای ایمپلنت مانند تاج اصلی و موقت، اباتمنت و روکش و موارد دیگر براساس اطلاعاتی که در قالبگیری مشخص شدهاند، ساخته میشود. باتوجه به اهمیت قالبگیری، بهتر است که پیش از انجام آن از یک متخصص باتجربه مشاوره بگیرید.
قالبگیری نادرست باعث میشود تا اجزای اصلی ایمپلنت با فضای دندان و دندانهای کناری مطابقت نداشته باشد، استخوان فک و استخوان کرستال بهدرستی عمل نکرده و چه بسا موجب از بین رفتن آنها میگردد. درمان این مشکلات زمانبر و طولانی بوده و این مدت برای بیمار آزاردهنده خواهد بود. در نتیجه بهتر است که برای کاشت دندان خود که بهترین روش برای ایجاد یک دندان مصنوعی ثابت بوده، از مجربترین و باتجربهترین متخصصین دندانپزشکی کمک بگیرید.
انواع روش های قالب گیری ایمپلنت دندان
این مرحله به دو صورت قابل انجام است. دندانپزشک براساس تشخیص وضعیت دهانی بیمار از یکی از دو روش استفاده میکند. البته نوع و نحوه قرارگیری اباتمنت در انتخاب این دو روش موثر بوده و هر کدام از آنها مزایا و معایبی ویژه خود را دارند. همچنین نوع مادهای که برای ساخت قالب مورد استفاده قرار میگیرد، میبایست متناسب با نوع قالب ایمپلنت باشد. روشهای قالبگیری به دو صورت زیر هستند.
- قالبگیری تری باز
- قالبگیری تری بسته
قالب گیری تری باز (Open Tray)
بهترین روش برای قالبگیری روش تری باز نام دارد که به آن قالبگیری با سینی باز نیز میگویند. در این روش برای محافظت از قوس دندان از اباتمنتهای زاویهدار استفاده میشود. قالبگیری با روش تری باز مطمئن و دقیقتر بوده و با دندانهای دیگر بهخصوص دندانهای کناری کاملاً سازگار است. از مزیتهای روش تری باز، استفاده از ایمپرشن کوپینگهای باز بوده که سبب میگردد تا در زمان برداشتن قالب، اجزای قالب کمتر جابهجا شوند. در این روش در ابتدا ایمپرشن کوپینگ را در محل متصل کرده، سپس ماده مخصوص با ویسکوزیته مناسب و در عین حال سبک را در اطراف دندان تزریق میکنند. پس از سفت شدن ماده، پیچهای ایمپرشن را باز نموده و به همراه قالب از روی دندان برمیدارند.
در این روش اباتمنتها دارای پین بزرگی هستند و شیارهای عمیقی که در این قطعه وجود دارند موجب میگردند تا مواد قالبگیری در آن نفوذ کرده و قفل شوند. استفاده از مواد سنگین در قالبگیری باعث چینخوردگی شده و در نتیجه روی دندانهای کناری نیز تاثیر میگذارند. مواد سازنده آتل در روش قالبگیری باز از جنس سیلیکون، گچ دندان، رزین، آکریلیک یا پلیاتر هستند. انتخاب روش قالبگیری به میزان تحمل آتل بستگی دارد. آتل باید بتواند در اثر فشار زیاد، جایگاه و شکل خود را حفظ کند. همچنین مهارت و تجربه نیز در انجام قالبگیری به روش باز میتواند کمککننده باشد. در زمان عدم موازی بودن ایمپلنتها، روش قالبگیری باز انتخاب مناسبی خواهد بود. یکی از مزیتهای این روش، ثبت اطلاعات دقیق از محل اباتمنت است.
قالب گیری تری بسته (Close Tray)
در این روش امکان انتخاب اباتمنت وجود نداشته و ایمپرشن کوپینگ را روی فیکسچر ثابت میکنند. این اجزا تا آخرین مرحله به ایمپلنت متصل میمانند و با بازسازی محل، اندازه و موقعیت، آن را مشخص مینمایند. پس از آن ماده مخصوص ایمپلنت را ترزیق کرده تا در شیارهای عمیق نفوذ یافته و سفت شود. بعد از این مرحله ایمپرشن کوپینگ را به همراه بخشی که حالت گرفته، برای ساخت قالب به لابراتوار ارسال میکنند.
قالبگیری تری بسته برای افرادی مورد استفاده قرار میگیرد که با ورود ایمپلنت به دهان مشکل دارند. در این روش که انجام آن بسیار رایج و ساده بوده، از قالب بسته استفاده میکنند. قسمت بالایی ایمپلنت به باز شدن نیاز نداشته و بیمار در این روش راحتتر است؛ اما احتمال خطا در این روش را بیشتر و دقت آن را کمتر میدانند. علاوهبر آن برای ساخت ایمپلنت در روش تری بسته میتوان از یک قالب سفارشی نیز استفاده کرد. از قالبگیری تری بسته هنگامی استفاده میشود که ایمپلنتها موازی باشند. پس از قالبگیری به یکی از دو روش، قالب را به آزمایشگا ه فرستاده تا متخصص از روی قالب ایمپلنت را بسازد.
مراحل قالب گیری ایمپلنت دندان
قالبگیری مهمترین بخش ایمپلنت دندان است. هرچه این مرحله با دقت بیشتری انجام گیرد، کیفیت و ماندگاری آن نیز به مراتب بالاتر رفته و عمر ایمپلنت هم بیشتر خواهد بود. قالبگیری در ایمپلنت در هر دو روش باز و بسته شامل مراحل زیر میشود.
- انتخاب سینی قالبگیری
در قالبگیری از سینی برای قرار دادن مواد استفاده میشود. سینیهای قالبگیری باتوجه به موضعی که کار روی آن انجام میگیرد برای دندان، لثه یا اطراف آن متفاوت هستند. سینیها براساس فاکتورهای زیر انتخاب میشوند.
اندازه: باتوجه به اینکه اندازه دهان هر شخص متفاوت است، سینیها را میتوان از2X LARGE تا 2X SMALL انتخاب کرد.
شکل: شکل سینی براساس اینکه از یک قسمت از دهان قالبگیری شود یا از کل آن، متفاوت خواهد بود.
مواد: مواد موجود در هر سینی متفاوت بوده و روی کاری که انجام میدهد تاثیرگذار است.
جنس مادهای که سینی از آن ساخته شده ممکن است به حالتهای زیر باشد.
استیل ضدزنگ: این سینیها زنگ نمیزنند، نیاز به تعویض ندارند و بسیار بادوام هستند.
فلز: این سینیها زنگ نمیزنند، طول عمر زیادی نداشته و نیاز به تعویض مجدد دارند.
پلاستیک: این سینیها از جنس پلاستیک هستند و متخصص بهراحتی میتوانند آنها را برش داده تا مطابق با شکل داخلی دهان تنظیم شوند. این سینی تقریباً یک بار مصرف بوده و در صورت لزوم نیاز به تعویض مجدد خواهد داشت.
یک سینی خوب باید دارای ویژگیهای زیر باشد.
- دسته محکمی داشته باشد.
- از قابلیت استفاده مجدد برخوردار باشد.
- سخت و بادوام باشد.
- دارای توقف اکلوزا باشد.
انتخاب ماده قالبگیری
گزینش ماده مناسب قالب برای هر شخص بر نتیجه کار تاثیر مستقیمی دارد. بهعنوان مثال موادی با ویسکوزیته بالا، در شیارهای باریک کمتر نفوذ میکنند؛ در نتیجه قالبگیری بهدرستی انجام نگرفته یا ممکن است مواد قالبگیری بهخوبی با یکدیگر مخلوط نشوند. مواد قالبگیری متنوع هستند. برخی از دندانپزشکان در قالبگیری از آلژینات استفاده کرده و برخی دیگر از VPS که همان ونیل پلی سیلوکسان نام دارد، استفاده میکنند.
از مزیت ماده PVSمیتوان به دقت بالای آن اشاره کرد که در قالبگیری تشخیص اولیه گزینه مناسبی است. ماده وینیل پلی سیلوکسان با دستگاه مخلوط شده و ضایعات را کاهش میدهد و از زمان پاکسازی نیز میکاهد. از دیگر مزیتهای PVS حرکت ماده در زمان طولانی است. زمان طولانی باعث میشود تا ماده در تمام منافذ نفوذ کرده و نتیجه قالب با جزئیات بیشتری ارائه شود. علاوهبر این، مادهPVS در قالبهایی که از فضای خالی برخوردار نیستند، میتوانند رطوبت زیادی را تحمل نمایند.
- تهیه خمیر قالبگیری
در این مرحله مواد را با یکدیگر ترکیب کرده تا خمیر مخصوص قالبگیری آماده شود. برای تهیه خمیر مراحل زیر انجام میگیرند.
تعیین خمیر: خمیرهای قالبگیری در دو نوع مشخص شدهاند. با ترکیب این دو قسمت با یکدیگر خمیری مناسب بهوجود میآید.
آمادهسازی: در مرحله بعدی دهان را تمیز کرده و رطوبت دندان را میگیرند. همچنین ابزارهای موردنیاز مانند مخلوطکن و سرنگ را آماده میکنند.
مخلوط کردن خمیر: در این مرحله دو قسمت خمیر را با مخلوطکن ترکیب میکنند. دقت در این مرحله بسیار مهم است؛ زیرا اندازه و مقدار موادی که باید با یکدیگر ترکیب شوند بر اثربخشی خمیر تاثیر میگذارد.
- قرار دادن خمیر در دهان برای قالبگیری و خارج کردن آن
پس از آنکه خمیر قالبگیری تهیه شد، آنرا با سرنگ مخصوص روی دندان جایگذاری میکنند. مرحله سفت شدن خمیر در حدود 3 دقیقه به طول میانجامد. پس از آن سرنگ را خارج کرده و قالب بهدست آمده را برای ساخت ارسال مینمایند.
مدت زمان قالب گیری ایمپلنت
قالبگیری ایمپلنت دندان از اهمیت زیادی برخوردار است. حداکثر زمانی که طول میکشد تا قالب گرفته شود، 3 تا 15 دقیقه خواهد بود. این کار باید با دقت و حساسیت زیادی انجام گیرد و در این مدت زمان کوتاه وضعیت قرارگیری ایمپلنت مشخص خواهد شد. پس از ارسال قالب به لابراتوار، برای ساخت ایمپلنت معمولاً 10 روز زمان لازم است تا ایمپلنت ساخته شود. البته این احتمال وجود داشته که در صورت شلوغی یا بالا بودن حجم کاری در لابراتوار، این زمان افزایش یا کاهش یابد.
جمع بندی
ایمپلنت دندان حساس به دو صورت قالبگیری باز و قالبگیری بسته انجام میگیرد. بیمار باتوجه به شرایط خود میتواند یکی از این دو روش را انتخاب نماید. در قالبگیری با قرار دادن خمیر مخصوص ایمپلنت و انجام پروسههایی لازم وضعیت ظاهری، اندازه و ابعاد دندان ایمپلنت مشخص میگردند. تعیین وضعیت و اطلاعات صحیح بسیار مهم و حساس بوده؛ زیرا پس از آن قالب توسط دندانپزشک برای ساخت به لابراتور فرستاده خواهد شد. چنانچه در این مرحله دقت کافی بهکار گرفته نشود و قالب با ابعاد دندان مطابقت نداشته باشد، در کوتاهمدت مشکلات بسیاری برای استخوان فک و کرستال بهوجود خواهند آمد. به همین دلیل برای قالبگیری دندانپزشک متخصص و با تجربه انتخاب کنید. با مراجعه به کلینیک دندان پزشکی در گاندی میتوانید ضمن مشاوره در این زمینه از خدمات ایمپلنت و زیبایی استفاده کنید.
